مصونیت قضایی نمایندگان طبق قانون اساسی است و به نماینده قدرت می دهد

رهبر معظم انقلاب بر مصونیت نمایندگان تاکید داشتند

نماینده مردم اردکان در مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای با انتقاد از سکوت رئیس مجلس در برابر اظهارات رئیس قوه قضائیه مبنی بر عدم مصونیت نمایندگان یادآور شد حضرت آیت الله خامنه‌ای در جلسه هشتم مجلس خبرگان اول كه بحث مصونيت پارلماني نمايندگان مجلس مطرح بوده است مصونیت نمایندگان را لازم دانستند.

متن کامل نامه محمدرضا تابش خطاب به نمایندگان مجلس شورای اسلامی بدین شرح است:

همكاران عزيز و ارجمند

مطلبي را كه امروز صبح ميخواستم در جلسه علني بيان نمايم و ناتمام ماند، به صورت مكتوب خدمتتان ارائه مي نمايم:

با تبريك حلول ماه مبارك رمضان خدمت همكاران عزيز و ارجمند و آرزوي بهره مندي ملت شريف ايران از فيوضات اين ماه پرخير و بركت

اخطار اصول 76 ، 84 ، 86 قانون اساسي و تذكر مواد 107 ، 23  ، 75 و 76 آئين‌نامه داخلي مجلس، را بيان مي‌دارم.

هردم از اين باغ بري مي‌رسد  *** تازه‌تر از تازه تري مي‌رسد

تا به حال مسئله در رأس امور بودن مجلس توسط رياست محترم قوه مجريه مورد ترديد قرار مي‌گرفت، اخيراً رياست محترم قوه قضائيه نيز موضوع مصونيت پارلماني نمايندگان مجلس را منتفي دانسته اند.

شير بي‌يال و دم و اشكم كه ديد *** اين چنين شيري خدا هم نافريد

اگر در نظام مردم سالار ما مجلس و نمايندگان مردم از پشتوانه‌هاي قانوني در مقام ايفاي وظايف نمايندگي برخوردار نباشند، چگونه مي‌توانند به وظايف قانوني خود عمل كنند و با مسئولان امر و دستگاه‌هايي كه تخلفي را مرتكب شده‌اند و حق مردم را ضايع نموده‌اند برخورد نمايند و كژي‌ها و ناروايي‌ها را افشا نمايند. انتظار از جنابعالي اين بود براساس ماده 107 آئين‌نامه كه به رئيس مجلس اختيار مي دهد تا در هر جلسه گزارش حوادث مهم و مسائل فوري روز را به اطلاع نمايندگان برساند، امروز در نطقتان به اين موضوع مهم اشاره‌ مي‌داشتيد و از حيثيت مجلس و اختيارات نمايندگان دفاع مي‌كرديد.

قانون اساسي در اصل 86 كه متن آن عيناً در ماده 75 آئين‌نامه داخلي آمده است مقرر مي‌دارد:

«نمايندگان مجلس در مقام ايفاي وظايف نمايندگي در اظهار نظر و رأي خود كاملاً آزاداند و نمي توان آنهارا به سبب نظراتي كه در مجلس اظهار كرده اند يا آرايي كه در مقام ايفاي وظايف نمايندگي خود داده اند تعقيب يا توقيف كرد.»

و جالب آنكه نمايندگان محترم در تاريخ 26/9/87 تبصره‌اي به ماده 75 آئين‌نامه داخلي افزوده‌اند و وظايف نمايندگي را شامل نطق ها، بحث‌هاي داخل دستور، بحث‌هاي جلسات كميسيون ها، اظهار نظرات راجع به اعمال اصل84  قانون اساسي و ساير موارد نظارتي و قانوني دانسته اند.

توجه شما و همكاران محترم را به اين نكته جلب مي‌نمايم كه هنگام تصويب اصول قانون اساسي در جلسه هشتم مجلس خبرگان اول كه بحث مصونيت پارلماني نمايندگان مجلس مطرح بوده است، حضرت آيت ا... مكارم شيرازي در رد اين نظر كه اعطاي مصونيت به نمايندگان را از تشريفات دوره طاغوت و امتيازي براي نماينده مي‌دانسته‌اند كه قابل تعقيب نيست، مي‌فرمايند: «اينطور استنباط مي‌شود كه در مورد مصونيت، سوء تفسير شده است زيرا اين مصونيت امتيازي براي نمايندگان نيست بلكه براي حفظ حقوق ملت است»

همچنين حضرت آيت ا... خامنه‌اي در آن جلسه با بيان شرح مفصلي از سوابق امر اينگونه ميفرمايند: «به هر حال چون اين خط و فلسفه بوده اين كار را كرده‌اند و اين مصونيت لزوم دارد»

بنابراين هدف از اصل مصونيت نمايندگان ايفاء وظيفه شايسته‌تر با پشتوانه‌هاي قانوني بوده كه در اصل 86 آمده است.

اخيراً برخي مقامات قضايي گفته‌اند اگر نماينده‌اي حين نطق (كه در زمره وظايف نمايندگي است) مرتكب جرمي از قبيل افترا، توهين يا نشر اكاذيب شود، توسط مقامات قضايي قابل تعقيب است. اگر به اين تفسير از قانون قائل باشيم فلسفه وجودي اصل 86 منتفي است چراكه اگر گفتار نماينده متضمن جرمي نباشد، نماينده همانند مردم عادي از تعقيب و توقيف مصون است. درحالي كه مصونيت دادن به نماينده براي آنجاهايي است كه بايد نماينده در مقام ايفاي وظايف نمايندگي از كژي ها، كاستي ها، خلاف كاري‌هاي مالي و اخلاقي احتمالي مسئولان امر سؤال ، تحقيق و تفحص و استيضاح كند و ممكن است پس از انجام اين امور خلافي اثبات نشود و مجلس به سؤال و تحقيق و تفحص رأي ندهد. اينجاست كه نماينده را نمي‌توان به واسطه انجام وظيفه نمايندگي تحت تعقيب قرار داد و مصونيت از تعقيب در مقام ايفاي وظايف نمايندگي معني پيدا مي‌كند. درحالي كه اگر شخص عادي فعل مجرمانه‌اي را به مسئولان امر نسبت داده بود به جرم افترا و توهين و نشر اكاذيب قابل تعقيب بود.

نتيجه مي‌گيريم حق مصونيت اعطايي طبق اصل 86 قانون اساسي به نمايندگان به آنها قدرت مي‌دهد و از آنها حمايت مي‌كند تا نسبت به اجراي اصل 84 قانون اساسي كه مقرر مي دارد: (هر نماينده در برابر تمام ملت مسئول است و حق دارد در همه مسائل داخلي و خارجي كشور اظهار نظر كند)

همچنين اصل 76 كه مقرر مي‌دارد: (مجلس شوراي اسلامي حق تحقيق و تفحص در تمام امور كشور را دارد) اقدام كنند. اگر نمايندگان با مردم عادي در ايفاي وظايف نمايندگي تفاوتي نداشتند اصل 86 براي چه در قانون اساسي آمده است؟ گنجاندن اين اصل با اين تفسير كار لغوي بود و قانونگذار كه حكيم است، كار لغو انجام نمي‌دهد.

درخصوص اشخاصي كه در جلسه علني به آنها نسبت ناروا وارد شده و يا مورد هتك حرمت قرار گرفته‌اند، طبق ماده 76 آئين‌نامه داخلي مي‌توانند در دفاع از خود بصورت مكتوب به اتهامات وارده پاسخ گفته و پاسخ آنها در صحن علني مجلس قرائت شود. با اين تفاصيل استدعا دارم جنابعالي بعنوان رياست مجلس شوراي اسلامي از حقوق نمايندگان و حيثيت مجلس به نحو احسن دفاع نماييد تا خللي در عزم و اراده همكاران محترم و عملكرد مجلس در ايفاء تكاليف قانوني خود پيش نيايد./پ

با احترام

محمدرضا تابش

نماينده مردم اردكان در مجلس شوراي اسلامي

يكشنبه 1/5/91

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا